Bouwen aan de Bibliotheek van de Toekomst

Wij bouwen aan de bibliotheek van de toekomst. Doe je mee?

Karin

Reflectie en Impact: Werkgroep Leesmediaconsulenten verdiept zich in Theory of Change

· · Reageer

Op 11 maart 2025 kwam de werkgroep leesmediaconsulenten Voortgezet Onderwijs van de Brainport-bibliotheken bijeen voor een inspirerende middag onder begeleiding van Cubiss. We doken in de Theory of Change, een methode die helpt om niet alleen onze activiteiten, maar vooral de impact van ons werk beter in kaart te brengen.

Al snel werd duidelijk hoe waardevol dit is: hoe benoem je concreet de effecten van je inspanningen? Welke impact hebben we als werkgroep en hoe kunnen we dat zichtbaar maken?

Wat is Cubiss?

Cubiss is een organisatie die bibliotheken, het onderwijs en maatschappelijke instellingen ondersteunt bij kennisontwikkeling, innovatie en beleidsvorming op het gebied van leesbevordering, digitale geletterdheid en maatschappelijke impact.

Tijdens deze sessie hielp Cubiss ons om via de Theory of Change-methodiek concreet te maken welke maatschappelijke impact we met ons werk willen bereiken.

Van activiteit naar impact

Onder leiding van twee begeleiders van Cubiss werkten we in kleine groepjes aan schema’s die de ‘reis’ van activiteit naar impact visueel maakten. Door niet alleen naar onze concrete activiteiten te kijken, maar juist ook naar de effecten en resultaten die we nastreven, kregen we beter inzicht in de stappen die nodig zijn om onze ambities werkelijkheid te maken.

Deze gestructureerde aanpak bood houvast en hielp ons om kritisch naar ons eigen werk te kijken:

  • Wat willen we precies bereiken?
  • Welke waarde voegen we toe voor onze doelgroepen?
  • Hoe kunnen we onze rol blijven aanscherpen?

Op scherp voor de toekomst

Het was een boeiende en leerzame middag, waarin we merkten dat we als werkgroep weer even op scherp werden gezet. Er ligt een mooie uitdaging voor ons, want naast het verhelderen van de impact die we nastreven, willen we ook blijven bouwen aan de Bibliotheek van de Toekomst. Hoe ziet die eruit en hoe geven we daar als leesmediaconsulenten gezamenlijk invulling aan?

Kortom, de Theory of Change sessie heeft ons niet alleen gestimuleerd om onze doelen en resultaten explicieter te formuleren, maar ook om de meerwaarde van ons werk zichtbaarder te maken. Voedsel voor de gedachten: to be continued!

Wil je op de hoogte blijven van onze ontwikkelingen? Volg ons werk via Bouwen aan de Bibliotheek van de Toekomst en blijf geïnformeerd over onze innovaties en samenwerkingen!

Meike Nauta wint de Prins Friso Ingenieursprijs 2025!

· · Reageer

Een kroon op haar werk: Meike Nauta uitgeroepen tot Ingenieur van het Jaar. Met trots en bewondering feliciteren we onze Boekbot ontwikkelaar-collega Meike Nauta met haar uitzonderlijke prestatie. Op 12 maart 2025 is zij door zowel de vakjury als het publiek verkozen tot winnaar van de Prins Friso Ingenieursprijs. Dit betekent dat Meike zich een jaar lang officieel Ingenieur van het Jaar mag noemen!

De uitreiking vond plaats in de Haagse Hogeschool, waar Prinses Beatrix en Prinses Mabel aanwezig waren om deze bijzondere erkenning te vieren. Prinses Mabel reikte, samen met KIVI-president Jacqueline Eijer de Jong, de prestigieuze prijs uit aan Meike.

Erkenning voor expertise, innovatie en maatschappelijke impact

De Prins Friso Ingenieursprijs wordt jaarlijks toegekend aan ingenieurs die zich onderscheiden in expertise, innoverend vermogen, maatschappelijke impact en ondernemerschap. Meike’s baanbrekende werk op het gebied van AI en technologische innovatie heeft haar een welverdiende plaats tussen de meest invloedrijke ingenieurs van Nederland opgeleverd.

Als expert op het gebied van kunstmatige intelligentie draagt Meike bij aan diverse AI-toepassingen die technologische vooruitgang combineren met maatschappelijke relevantie. Zo ook aan Boekbot, onze Bibliotheek van de Toekomst boekenbuddy met brains die je helpt op een eenvoudige manier het perfecte boek te vinden, zonder in een leesbubbel te belanden. Meikes werk inspireert en laat zien hoe innovatie een echte impact kan hebben op onze samenleving.

Een welverdiende overwinning

De keuze van de vakjury en het publiek was overtuigend: Meike heeft zich bewezen als een toonaangevend ingenieur met een visie die verder reikt dan technologie alleen. Haar inzet, gedrevenheid en expertise maken haar een inspirerend voorbeeld voor velen.

Laten we haar samen feliciteren met deze fantastische erkenning! 🎉

Meike Nauta: Betrokken AI-expert bij Boekbot genomineerd voor Johan Friso Ingenieursprijs 2025

· · Reageer

Wat een geweldig nieuws! Meike Nauta, die met haar expertise in Explainable AI als adviseur en developer bijdraagt aan de ontwikkeling van Boekbot, is genomineerd voor de prestigieuze Johan Friso Ingenieursprijs 2025! Dit is een mooie verdiende erkenning voor haar werk en wij zijn supertrots dat Boekbot een van de projecten is die zij in haar nominatievideo benoemt.

Bij de ontwikkeling van Boekbot, de AI-gestuurde boekenbuddy die jongeren helpt bij het vinden van hun perfecte boek, speelt Meike Nauta een belangrijke rol. Als Senior Data Scientist bij Datacation en assistant professor aan de TU Eindhoven, brengt ze haar expertise in Explainable AI (XAI) naar de bibliotheekwereld.

Van wetenschapper naar impactvolle AI-toepassingen

Meike Nauta is een pionier op het gebied van Explainable AI. Na haar master in Computer Science en promotieonderzoek aan de Universiteit Twente, richtte ze zich op het ontwikkelen van AI die transparant en toegankelijk is voor de gebruiker. Dit principe past ze toe in uiteenlopende sectoren, van de medische wereld tot de bibliotheeksector.

Tijdens haar werk als docent bij JADS (‘s-Hertogenbosch) kwam Meike in contact met het team achter de Bibliotheek van de Toekomst. De projectleiders verdiepten zich in AI nadat eerste resultaten met Boekbot veelbelovend bleken te zijn en herkenden direct de waarde van haar werk. Dit leidde tot de Brainport Bibliotheken’s selectie van Datacation, het bedrijf waar Meike werkzaam is, als AI development partner voor Boekbot. Samen hebben de teams Boekbot doorontwikkeld tot een slimme, verantwoorde AI-assistent voor bibliotheken.

Boekbot: AI voor leesplezier

Boekbot is meer dan een chatbot; het is een innovatieve tool die jongeren helpt boeken te ontdekken op basis van hun interesses. Meike’s expertise in Explainable AI zorgt ervoor dat de aanbevelingen niet alleen accuraat, maar ook transparant worden. Het doel is de technologie toegankelijk en begrijpelijk voor gebruikers te maken, een cruciaal aspect binnen de bibliotheekwereld.

In 2025 wordt de eerste versie van Boekbot gelanceerd, waarmee een grote stap wordt gezet in de digitale transformatie van bibliotheken. De betaversie is inmiddels beschikbaar via boekbot.nl en in de appstores. De bibliotheken in de Brainport-regio omarmen deze technologie als een manier om mensen, speciaal ook jongeren, te betrekken bij lezen en boeken toegankelijker te maken.

Een verdiende nominatie

Naast haar werk aan Boekbot, heeft Meike baanbrekend werk verricht in de medische sector. Zo ontwikkelt ze AI die helpt bij het detecteren van alvleesklierkanker op CT-scans, waarbij de AI niet alleen patronen herkent, maar ook uitlegt waarom iets als verdacht wordt aangemerkt. Deze benadering maakt AI niet alleen krachtig, maar ook verantwoord en betrouwbaar.

Haar innovatieve bijdragen aan de wereld van AI hebben Meike een nominatie opgeleverd voor de Johan Friso Ingenieursprijs 2025.

Stem op Meike!

Als team van de Bibliotheek van de Toekomst zijn we ontzettend blij en trots op de samenwerking met Meike Nauta en Datacation. Haar expertise, creativiteit en betrokkenheid helpen Boekbot tot een succes te maken. We nodigen iedereen uit om haar te steunen en op haar te stemmen voor de Johan Friso Ingenieursprijs 2025.

👉 Breng je stem uit! Stem op Meike via deze link

📅 Kom naar de prijsuitreiking op 12 maart 2025 tijdens de Dag van de Ingenieur! Meer informatie op de website van de Prins Friso Ingenieursprijs

Met Meike’s visie op AI en haar vermogen om technologie en menselijke behoeften samen te brengen, bouwen we samen aan de Bibliotheek van de Toekomst. En om Meike te quoten: ‘Power to the people with the power of AI!’

Boekbot innovatieve leesbuddy – Evolutie tot AI-assistent voor lezen

· · Reageer

Boekbot innovatieve leesbuddy

Boekadvies vinden dat écht bij je past? Boekbot is jouw persoonlijke digitale boekenbuddy – een innovatieve leesbuddy die met je meedenkt en suggesties geeft op basis van jouw interesses. Als AI-boekadviseur combineert Boekbot slimme technologie met een interactieve aanpak om jongeren te helpen hun perfecte boek te vinden.

Hoe begon de reis van Boekbot als innovatieve leesbuddy?

Wie kent het niet? Sta je in de bibliotheek voor eindeloze rijen boeken of scroll je online door talloze titels en denk je: “Waar begin ik?” Tijdens onze co-creatiesessies gaven jongeren aan dat ze behoefte hadden aan persoonlijk boekadvies. Dit inzicht vormde de basis voor de ontwikkeling van Boekbot, jouw digitale boekenbuddy en AI-boekadviseur.

[Lees ook meer inspirerende verhalen op onze Blogverhalen]

De eerste stappen met AI: Van prototype naar digitale boekenbuddy

Toen ChatGPT in 2023 breed beschikbaar kwam, zagen wij een unieke kans om een innovatieve leesbuddy te creëren. Met behulp van slimme prompts ontwikkelden we een eerste versie van Boekbot – een prototype dat als een digitale boekenbuddy met je mee kon denken. Jongeren testten de tool in bibliotheken en scholen en reageerden enthousiast.” Eindelijk een gesprek over boeken dat start bij mij en hoe ik me voel over lezen!” Wat deze interactie zo bijzonder maakte, was dat Boekbot een natuurlijk en vloeiend gesprek voerde, net alsof je met een goede vriend praat. Maar er was ook ruimte voor verbetering. En zo begon de evolutie van onze innovatieve leesbuddy.

[Ontdek hier meer over Boekbot]

Boekbot en de interactieve boekenkast: Innovatief boekadvies in een meeslepende ervaring

Tijdens uitdagingen met MBO-, HBO- en WO-studenten ontstond het idee om Boekbot om te vormen tot een interactieve digitale boekenbuddy. Op de Dutch Design Week 2023 presenteerden de studenten een concept waarbij, zodra je een boek voor de kast houdt, de hele omgeving transformeert in de sfeer van dat boek. Terwijl de interactieve boekenkast de beleving versterkt, voert Boekbot een natuurlijk gesprek met je en geeft persoonlijk advies. Dit bood een glimp van de toekomst van boekontdekking.

Technische uitdagingen en de evolutie naar een AI-boekadviseur

Hoewel Boekbot uitblonk in het voeren van gesprekken, verzon de eerste versie soms boeken die niet bestonden. Samen met het MKB Datalab van JADS pasten we technieken zoals ‘vector embeddings’ toe, zodat Boekbot nu nauwkeurige aanbevelingen doet. Zo is onze digitale boekenbuddy gegroeid tot een betrouwbare AI-boekadviseur die écht aansluit bij de wensen van de gebruiker.

De sprong naar een slimme AI-assistent

Met de steun van Stichting PICA en van Regio Deal Brainport Eindhoven en door samenwerking met AI-specialisten evolueerde Boekbot in 2024 tot een geavanceerde AI-assistent. Deze nieuwe versie integreert drie belangrijke componenten: een chatbot die op een natuurlijke manier gesprekken voert, een zoekmachine voor de bibliotheekcatalogus en een tool die extra informatie van internet haalt. Hierdoor voelt de interactie met Boekbot persoonlijke en intuïtief aan, wat resulteert in nauwkeurige en op maat gemaakte aanbevelingen.

De toekomst van Boekbot: De innovatieve leesbuddy in de praktijk

In 2025 starten we pilots op middelbare scholen en maken we Boekbot beschikbaar in en via bibliotheken. Onze innovatieve leesbuddy wordt breder ingezet en we zijn benieuwd hoe jongeren en bibliotheekgebruikers de interactieve leesassistent ervaren. Door middel van co-creatie en het inzetten van geavanceerde AI-technologie zal Boekbot blijven evolueren en een centrale rol spelen in bibliotheekinnovatvie. Eén ding is zeker: de reis van Boekbot is nog lang niet voorbij!

Wil je Boekbot zelf uitproberen? Ga naar boekbot.nl en laat ons weten wat je ervan vindt!

Pilot Workshop tijdens Bookfest Eindhoven: Creatief Schrijven met AI slaat aan!

· · Reageer

Personages tot leven brengen met een beetje hulp van technologie.

Onze eerste pilot van de workshop ‘Creatief Schrijven met AI’, ontwikkeld door Veerle, was een groot succes! Een diverse groep enthousiaste boekenliefhebbers, waaronder zelfs een docente Nederlands die op zoek was naar iets nieuws voor haar lessen, nam deel aan de workshop. Tijdens de workshop bedachten de deelnemers zo volledig mogelijke personages, creëerden een plot en dachten na over het ideale einde van hun verhaal. Vervolgens lieten ze de chatbot aan het werk, met als resultaat een verhaal dat verrassend persoonlijk aanvoelde. Met veel lol en enthousiasme heeft iedereen zijn eigen unieke verhaal gecreëerd, wat deze pilot meer dan geslaagd maakte.

Maken, testen, verder bouwen

Het was voor Veerle en Anneriek fijn om in deze setting de workshop eens te kunnen testen. Aan een grote tafel met vellen papier, tablets, stiften en krijtjes gingen de deelnemers zowel analoog als digitaal te werk. Deze aanpak leek goed te werken dus deze kan voortgezet worden op scholen.

Met de ervaring van deze pilot op zak, gaf Anneriek de workshop twee weken later samen met collega Lot in de klassen van Vakcollege Eindhoven. Ook hier werd gebruik gemaakt van de toolkit met alle toebehoren, en ook de leerlingen wisten we enthousiast te krijgen. Hoewel de uitleg hier en daar wat meer afgestemd moest worden op de doelgroep, werd hun fantasie geprikkeld zodra ze op gang waren. Vooral het eigenaarschap van de verhalen bleek een grote meerwaarde: leerlingen raakten gemotiveerd om niet alleen hun eigen teksten te schrijven, maar ze ook nog eens te herlezen en verbeteren. Daarmee hebben we een belangrijke stap gezet: leerlingen inspireren én activeren om creatief aan de slag te gaan met taal, dat is toch zeker één van de dingen die we willen bereiken!

Neem contact met ons op en bouw mee!