Hoe krijg je een échte klik tussen mens en machine? Die vraag staat centraal in het onderzoek van Tiffany Matej Hrkalovic, de nieuwste aanwinst in ons Boekbot-team. Als postdoctoraal onderzoeker gaat zij het komende jaar onderzoeken hoe we de interactie tussen bibliotheekbezoekers en onze AI-assistent kunnen verbeteren. Maar wie is Tiffany eigenlijk, en wat gaat zij precies doen voor de Bibliotheek van de Toekomst?
Expert in mens-machine interactie
Tiffany is niet zomaar een onderzoeker. Met een achtergrond in psychologie en cognitiewetenschappen (gestudeerd aan de Universiteit van Zagreb en de Universiteit van Amsterdam) brengt ze een unieke combinatie van kennis mee. Ze promoveerde cum laude via het Hybrid Intelligence Centre, een samenwerking tussen de Vrije Universiteit Amsterdam en TU Delft.
Wat haar onderzoek bijzonder maakt? Tiffany kijkt niet alleen naar hoe AI technisch werkt, maar vooral naar hoe mensen en AI samenwerken:
Mijn onderzoek combineert sociale psychologie, cognitiewetenschappen en informatica om te onderzoeken hoe mensen beslissingen nemen in sociale interacties. Dit helpt bij het bouwen van sociaal intelligente systemen die menselijke interactie ondersteunen.
Boekbot als sociaal wezen?
Een van de eerste vragen die Tiffany gaat onderzoeken is verrassend fundamenteel: moet Boekbot eigenlijk wel een “persoonlijkheid” hebben? En zo ja, welke dan?
📌 De hamvraag: “Hoe kan de persoonlijkheid van BoekBot worden vormgegeven, zodanig dat gebruikers realistische verwachtingen vormen over de mogelijkheden én beperkingen van het systeem?”
In een recent gesprek met ons team legde Tiffany uit dat hier een interessant wetenschappelijk dilemma achter schuilt:
✅ Pro-persoonlijkheid: Mensen bouwen makkelijker een relatie op met systemen die menselijke eigenschappen hebben ✅ Contra-persoonlijkheid: Te veel menselijke eigenschappen kunnen onrealistische verwachtingen wekken
Dit is meer dan een theoretische discussie. Het raakt aan fundamentele vragen over AI-literacy: begrijpen mensen wat AI wel en niet kan? En hoe beïnvloedt de “verpakking” van AI die verwachtingen?
Wat gaat Tiffany precies doen?
Het komende jaar gaat Tiffany onderzoeken hoe verschillende gebruikersgroepen met Boekbot omgaan. Ze kijkt daarbij naar drie belangrijke aspecten:
- Gebruikerservaring: Wat maakt de interactie met Boekbot prettig en waardevol?
- Transparantie: Hoe kunnen we de werking van de AI begrijpelijker maken?
- AI-geletterdheid: Hoe helpen we gebruikers beter te begrijpen wat AI is en doet?
Concreet betekent dit dat Tiffany verschillende versies van Boekbot gaat testen:
- Een neutrale, tool-gerichte beschrijving van Boekbot
- Een versie met meer persoonlijkheid als “boekencompagnon”
De resultaten hiervan worden gebruikt om Boekbot te optimaliseren voor de officiële lancering tijdens de Dutch Design Week later dit jaar.
Waarom dit onderzoek belangrijk is
Voor bibliotheken is dit onderzoek van erg belangrijk. AI-systemen zoals en Boekbot en straks Biebbot veranderen hoe mensen informatie zoeken en vinden. Als publieke instellingen die staan voor betrouwbare informatie, moeten bibliotheken vooroplopen in het verantwoord inzetten van deze technologie.
Tiffany verwoordt haar missie zo:
Mijn doel is om de kloof te overbruggen tussen technologisch ontwerp en gebruikersbehoeften. Uiteindelijk wil dit werk een meer inclusieve, samenwerkende en geletterde relatie tussen gebruikers en AI bevorderen, terwijl het de manieren verrijkt waarop mensen boeken vinden via het bibliotheeksysteem.
De wetenschap achter Boekbot
Het onderzoek van Tiffany is onderdeel van het onderzoeksproject waarin de Brainport-bibliotheken samenwerken met de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), de Jheronimus Academy of Data Science (JADS) en Datacation. Dit project wordt gefinancierd door de subsidie van het SIDN Fonds en Topsector ICT, zoals we eerder al meldden.
Tiffany’s officiële startdatum is augustus 2025, maar ze is nu al betrokken bij de voorbereidingen.
Wil je op de hoogte blijven van de voortgang?
Volg ons op biebvandetoekomst.nl
